تفاوت دیسک و صفحه کلاچ و نحوه عملکرد آنها

تفاوت دیسک کلاچ و صفحه کلاچ در چیست؟

دیسک و صفحه کلاچ هم از نظر عملکرد و هم از نظر ظاهر شامل موارد متعددی میباشد، بطور کلی صفحه کلاچ قطعه گرد و فولادی شکلی است که لنت در وسط آن قرار می‌گیرد و هر دو سطح آن دارای ضریب اصطکاکی بالایی است.

در مقابل دیسک کلاچ شبیه به یک صفحه خورشیدی مانند است که نگهدارنده ی صفحه کلاچ است و وظیفه اصلی آن انتقال نیرو است. به همین علت احتمال فرسودگی و خرابی دیسک نسبت به صفحه کمتر است. اما باتوجه به مصرفی بودن صفحه کلاچ و عملکرد آن معمولا نیاز به تعویض دوره ای دارد. چون با اتمام لنت، کارایی لازم را ندارد و نیاز به تعویض لنت صفحه کلاچ است ، در نتیجه فرسودگی صفحه کلاچ خیلی زودتر از دیسک رخ میدهد.

بلبرینگ کلاچ را بیشتر بشناسید

بلبرینگ کلاچ چیست و کجا قرار دارد؟

بلبرینگ قطعه ای دایره شکل است که مابین صفحه و دیسک قرار میگیرد. درواقع وظیفه اصلی بلبرینگ کلاچ، کاهش میزان اصطکاک به کمترین مقدار است. مهمترین اقدام در نگهداری این قطعه روانکاوی آن است چرا که در غیر این صورت اصطکاک بین چرخ دنده ها زیاد شده و قطعه خرد می شود.

بلبرینگ کلاچ چگونه کار میکند؟

کار اصلی بلبرینگ کلاچ چرخاندن دیسک کلاچ است، به منظور کاهش اصطکاک در حرکت های چرخشی عموما از انواع بلبرینگ استفاده میشود. بلبرینگ از طرفی به صفحه کلاچ و از طرفی دیگر به دو شاخ کلاچ متصل می‌شود. با فشردن پدال کلاچ، عمل چرخیدن دیسک کلاچ به کمک بلبرینگ کلاچ از طریق دوشاخ کلاچ صورت می‌گیرد، پس می توان نتیجه گرفت کاربرد بلبرینگ کلاچ این است که اصطکاک ایجاد شده به دلیل حرکت چرخشی را بسیار کم کند.

دیسک و صفحه کلاچ کجاست و از چه اجزایی تشکیل شده است؟

دیسک و صفحه بین موتور و گیربکس خودرو قرار دارد و همچنین اجزای دیسک و صفحه کلاچ به طور کلی به موارد زیر اطلاق می‌شود:

پوسته کلاچ

پوسته کلاچ با یک فنر دیاگرامی یا همان فنر خورشیدی دیسک و صفحه توسط پیچ به فلایویل متصل شده است و به هنگام چرخش فلایویل، پوسته هم همراه آن می‌چرخد.

فنر کلاچ

فنر کلاچ روی پوسته کلاچ واقع شده و وظیفه آن فشرده کردن صفحه به دیسک کلاچ است. از طریق فشرده شدن این دو و تماس اصطکاکی، نیرو گشتاوری بین آنها منتقل می‌شود. دیسک و صفحه کلاچ معمولا دارای فنر های خورشیدی و مارپیچی هستند، فنرهای مارپیچی تعبیه شده بر روی صفحه کلاچ میزان اصطکاک صفحه کلاچ را کنترل می‌کنند.

لنت کلاچ

لنت کلاچ دقیقا در وسط صفحه کلاچ قرار گرفته و قطعه ای مصرفی است که بعد از مدتی دچار فرسودگی و اصطکاک شده و باید تعویض شود.

دو شاخه

دو شاخه کلاچ بر روی بلبرینگ کلاچ قرار گرفته و روی آن حرکت می‌کند. این قطعه به صورت یک دو شاخه بوده که دارای یک لولا می‌باشد.

نحوه عملکرد دیسک و صفحه کلاچ

دو دیسک را روی یک میله تصور کنید که یکی به موتور و دیگری به گیربکس متصل است. وقتی یک دیسک و شفت شروع به چرخش می کنند، نحوه عمکلرد سیستم کلاچ این اجازه را می دهد تا این دو دیسک در هم قفل شوند و یا با سرعت نوسانی یکنواخت به چرخش درآیند.  اکنون لحظه ای است که یکی از دو دیسک نیازی به چرخش ندارد ، که در این صورت می توان با استفاده از پدال کلاچ آن را متوقف کرد. و بدین ترتیب انرژی دورانی چرخ دنده ها از طریق کلاچ به جعبه دنده و به چرخ ها منتقل می شود.

هنگام تعویض دنده نیز لازم است این انتقال نیرو بین گیربکس و موتور قطع شود تا تعویض دنده به خوبی انجام شود. بسیار مهم است که اصطکاک کافی بین سطوح گفته شده وجود داشته باشد. و اگر این مقدار اصطکاک کم باشد، انتقال نیرو به طور کامل انجام نشده است و این مکانیزم کار نخواهد کرد.

هنگامی که نیرو به پدال کلاچ اعمال می شود، این قسمت با اهرم زیر آن شروع به حرکت می کند، این انرژی از طریق یک سیستم هیدرولیک یا سیستم کابل مکانیکی با جابه جایی دو شاخه كلاچ و حركت محوری در بلبرینگ كلاچ نیرو حرکتی انتقال پیدا می‌کند. بلبرینگ كلاچ قسمت داخلی فنر خورشیدی را به جلو فشار می‌‌دهد و فنر خورشیدی كه روی دیسك حالت الاكلنگی دارد.

صفحه کلاچ را به عقب می ‌كشد و فاصله ی میلی متری میان صفحه کلاچ و فلایویل و لنت ‌های دو طرف صفحه كلاچ ایجاد می ‌كند. این رویداد امكان انتقال گشتاور اصطكاكی را از بین می ‌برد و با برداشتن نیرو و بار از جعبه دنده، عمل تعویض دنده انجام می‌شود، با آزاد كردن پدال كلاچ، فنر خورشیدی به حالت اولیه باز می‌گردد و به سرعت نیروی چسبندگی را در صفحه كلاچ ایجاد می‌‌كند، مطلب بالا به طور کلی کار دیسک و صفحه کلاچ را به ما توضیح می دهد .

با توجه به اینکه دیسک ها و صفحات کلاچ برای اهداف مختلفی مانند رانندگی در شهر، رالی، دریفت، درگ و غیره طراحی شده اند، نرمی کلاچ همیشه در اولویت نیست و در برخی موارد هدف کسب قدرت یا شتاب بیشتر است. واضح است که اجزای مورد استفاده برای ساخت دیسک ها و صفحات کلاچ برای هدف و کارایی مناسب هستند.

به عنوان مثال برای کارآمدتر کردن سیستم کلاچ (دریفت یا شتاب بیشتر) هنگامی که دیسک و صفحه کلاچ تحت فشار هستند. در  برخی از خودروها از چند نوع فنر با خصوصیات فنری، جنس و طول‌ های مختلف استفاده می‌شود. هر یک از این فنرها بسته به فشار روی دیسک کلاچ و سرعت چرخش و ضریب آن به نوبت در زمان مناسب عمل می کنند. وجود مدل های مختلف فنر در صفحه کلاچ باعث می شود که ضربه ‌گیری و انتقال نیرو گشتاور به گیربکس هدفمندتر شود.